Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego
Od 1 listopada 2019 r. wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi: 215,84 zł miesięcznie.
Kto może otrzymać zasiłek pielęgnacyjny
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
- Niepełnosprawnemu dziecku.
- Osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.
- Osobie, która ukończyła 75 lat (i nie jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego).
Kto nie może otrzymać zasiłku pielęgnacyjnego
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:
- Osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
- Osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie.
- Osobie, której członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby (chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej).
Termin złożenia wniosku
Jeżeli wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego zostanie złożony w okresie trzech miesięcy od wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
Czas trwania zasiłku
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony.
Wymagane dokumenty
Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego należy dołączyć:
- Orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o umiarkowanym bądź znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne
Nowe zasady (od 1 stycznia 2024 r.)
Świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać wyłącznie osobom, które sprawują opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18 roku życia.
Kto może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- Matce albo ojcu.
- Innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom.
- Opiekunowi faktycznemu dziecka.
- Rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego
W 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 2.988,00 zł miesięcznie. Kwota świadczenia podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.
Kto nie może otrzymać świadczenia pielęgnacyjnego
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
- Osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna.
- Osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w instytucji zapewniającej całodobową opiekę.
- Osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Wymagane dokumenty
Do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego należy dołączyć:
- Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności osoby wymagającej opieki.
- Dokumenty potwierdzające sytuację dochodową rodziny.
- Inne dokumenty wskazane przez pracownika socjalnego.
Stare zasady (do 31 grudnia 2023 r.)
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobom, które rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.
Kto może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne (stare zasady)
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- Matce albo ojcu.
- Opiekunowi faktycznemu dziecka.
- Osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną.
- Innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Wymagane dokumenty (stare zasady)
Do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego należy dołączyć:
- Orzeczenie o niepełnosprawności osoby wymagającej opieki.
- Dokumenty potwierdzające rezygnację z zatrudnienia.
- Inne dokumenty wskazane przez pracownika socjalnego.
Specjalny zasiłek opiekuńczy (do 31 grudnia 2023 r.)
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, które rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.
Kto może otrzymać specjalny zasiłek opiekuńczy
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje:
- Osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny.
- Małżonkom, jeżeli łączny dochód rodziny nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł netto.
Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w kwocie 620 zł miesięcznie.
Kto nie może otrzymać specjalnego zasiłku opiekuńczego
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
- Osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego.
- Osoba wymagająca opieki została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobową opiekę.
- Osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego stanowią inaczej.
Wymagane dokumenty (specjalny zasiłek opiekuńczy)
Do wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego należy dołączyć:
- Odpis aktu zgonu współmałżonka osoby wymagającej opieki lub wyrok orzekający rozwód bądź separację.
- Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności osoby wymagającej opieki.
- Dokumenty potwierdzające sytuację dochodową rodziny.
- Inne dokumenty wskazane przez pracownika socjalnego.
Uwagi
Od 1 stycznia 2024 r. w katalogu świadczeń opiekuńczych nie ma specjalnego zasiłku opiekuńczego.